Vlaams volksvertegenwoordiger Cathy Coudyser (N-VA) polste bij bevoegd Vlaams minister van Onroerend Erfgoed Matthias Diependaele en Vlaams minister van Binnenlands Bestuur Bart Somers hoe ver West-Vlaanderen met deze oefening precies staat.

45 kerkenbeleidsplannen, 30 ontwijde kerken, 15 herbestemmingen en 2 nevenbestemmingen in West-Vlaanderen

45 van de 64 West-Vlaamse gemeenten beschikken over een kerkenbeleidsplan dat door het gemeentebestuur én de kerkelijke overheid is goedgekeurd.  Daarmee hebben ze samen een gedragen toekomstvisie uitgetekend. “De Vlaamse Regering zal binnenkort de opmaak van een lokaal kerkenbeleidsplan verplichten. Ik hoop dat onze West-Vlaamse lokale besturen niet op die verplichting wachten maar snel werk maken van een kerkenbeleidsplan.” aldus Coudyser.

Het bisdom Brugge heeft sedert 2011 23 parochiekerken en 7 bijkerken, dus 30 kerkgebouwen in totaal onttrokken aan de eredienst. Drie dossiers zijn momenteel nog lopende. Die kerken zijn nu ontwijd en zullen in de toekomst een andere bestemming krijgen.

Voorts blijkt ook dat vijftien kerkgebouwen een nieuwe toekomst kregen. Deze mooie  voorbeelden tonen dat er een brede waaier aan mogelijkheden is. De Bartholomeuskerk in Kaaskerke (Diksmuide) werd ingericht als een unieke logiesbeleving (champing). De Heilige Damiaankerk in Kortrijk werd een sociaal restaurant en de Sint-Jozef de Biestkerk in Waregem doet nu dienst als kinderopvang. Deze kerken werden volledig herbestemd. 

Daarnaast zijn er ook twee nevenbestemmingen, waarbij het sacrale element blijft bestaan en daarnaast ruimte is voor andere activiteiten.  Zo is de Sint-Katharinakerk in Assebroek (Brugge) buiten de misuren een blokruimte voor studenten en de Sint-Laurentiuskerk in Wielsbeke heeft op de eerste verdieping nu ook een bibliotheek. “Fantastisch toch dat de kerken, die deel uitmaken van het DNA van een lokale gemeenschap en vaak een baken in de gemeente of in het landschap zijn, niet verdwijnen maar opnieuw een maatschappelijke actuele rol in deze gemeenschap opnemen. Je mag het verleden niet uitgommen maar we moeten het nu wel een toekomst geven. Ik reken op alle beleidsmakers en kerkelijke overheden om hun schouders onder deze ambitie te steken. Er ligt nog heel wat werk op de plank in vele gemeenten.” aldus Coudyser

Erfgoedwaardering mag een nieuwe toekomst voor de kerk niet in de weg staan

Een herbestemmings- of nevenbestemmingsproces wordt vaak bemoeilijkt doordat het gebouw in zijn geheel of deels beschermd is. Daarom onderzoekt Vlaams minister van Onroerend Erfgoed Matthias Diependaele of alle kerken waarop een bescherming rust het waard zijn om effectief beschermd te blijven.  Tegen eind 2023 moet deze oefening af zijn. “Door ook deze erfgoedwaardering mee te nemen in het hele proces en te linken aan de mogelijkheden om een nieuwe toekomst aan de kerk te bieden, hopen we nog meer kansen te geven aan de effectieve realisatie van de herbestemming van deze kerken.” besluit Coudyser.